Orijinal Fotoğraf Nasıl Bulunur?
İnternette gördüğünüz fotoğraf ve videoları doğrulamak için 9 ipucunu araştırın
Her gün milyonlarca bilgi internete yükleniyor. Çevrimiçi belgelerin zenginliği, her konuda yeni şeyler keşfetmemizi ve doğrulamamızı sağlıyor.
5 Nisan 2017 07:56 – 6 dakika oku
*Bu içerik ilk kez Doğruluk Kontrol Günü Emek Akman tarafından Teyit için çevrilmiş ve 2 Nisan 2017 tarihinde yayınlanmıştır.
Her gün milyonlarca fotoğraf ve video internete yükleniyor. Çevrimiçi belgelerin zenginliği, her şey hakkında yeni şeyler keşfetmemizi ve doğrulamamızı sağlıyor. Ancak bu zenginlik bizi yanlış yollara da sürükleyebilir. İlgili bir fotoğraf veya videoyu bulmak için basit bir arama her zaman yeterli olmayabilir. İşte biraz daha kapsamlı arama yapmanıza yardımcı olacak dokuz ipucu:
1. Fotoğraflar için tersine görsel arama
27 Eylül 2014 tarihinde, saat 11:19'da, Hollanda'da yaşayan bir cihatçı aşağıdaki fotoğrafı tweetledi:
Muhaciri Şaam, Hollandalı ve İngiliz "şehitlerin" bu mezara gömüldüğünü iddia etti. Peki bu fotoğraf nerede ve ne zaman çekildi? Bir fotoğrafı Google Görseller'e sürükleyip bıraktığınızda, arama motoru daha önce yayınlanıp yayınlanmadığını belirler. Yandex arama motoru da aynı şeyi sonuçları çözünürlüğe göre sıralayarak yapıyor. Bu, fotoğrafta görmemiş olabileceğiniz yeni ayrıntıları bulmanıza yardımcı olur.
Hollandalı cihatçı tarafından tweetlenen görsel daha önce birkaç cihatçı Twitter hesabı tarafından yayınlanmıştı. 27 Eylül'den önce sadece bir kez, bir propaganda hesabından (@ibnnabih) tweetlenmişti. Bu kaynak olayı Shaam'ın tweetinden iki gün öncesine taşımıştır.
2. Kaynağa sormayın
Araçlarda durmayın. Arama @ibnnabih (hesap şu anda askıya alınmış durumda) hesabında sona eriyor gibi görünüyordu. Olumsuz bir şeyi asla kanıtlayamazsınız: Bir şeyi bulamamanız onun var olmadığı anlamına gelmez. ibnnabih'e fotoğrafı nereden bulduğunu sordum ve şöyle dedi:
@henkvaness Ben ilk olarak burada gördüm twitter.com/Mrsad. Başkalarının da aynı kaynaktan alıp almadığını bilmiyorum.
Twitter'daki bir başka cihatçı propaganda hesabı olan @Mrsad_JH, Hollandalı'nın tweetinden üç gün önce aynı fotoğrafı paylaşmıştı:
Google ve Yandex bu tweeti gözden kaçırmıştı. Kaynağını sormamış olsaydım, arama @Mrsad_JH ile değil @ibnnabih ile sonuçlanacaktı. Bu şekilde yapılan daha ileri araştırmalar, fotoğrafın Nusra Cephesi savaşçılarının bir seyir füzesiyle öldürüldüğü Kafr Deryan köyünden olabileceğini gösterdi.
3. Videoları tersten arayın
Rusya'nın Suriye'yi bombaladığı görüntüler gerçek mi değil mi? Özellikle canlı yayınlarda, Google veya Yandex Görsel arama kullanarak orijinal videolardan kareler aramak zahmetli bir iştir. Bunun için en iyi seçeneğimiz Youtube Dataviewer'ı kullanmak. Bu araç herhangi bir YouTube videosundan dört küçük görüntü keser ve tersine görüntü araması yapmanızı sağlar. Ayrıca videonun tam yüklenme zamanını da verir, bu bazen YouTube'da gördüğünüz zamandan farklı olabilir.
4. Kayıp içeriği bulma (1)
İnsanlar sürekli olarak web sitelerini, sosyal medya hesaplarını ve diğer çevrimiçi içerikleri kaldırıyor veya kapatıyor. Bu da bazı içeriklerin bulunmasını zorlaştırıyor ama imkansız hale getirmiyor.
Somut bir örneğe bakalım: Lüksemburg Prensi Louis ve Prenses Tessy bu yıl boşandı. Prenses bunun üzerine Instagram hesabını kapattı. İlk bakılan yer olan İnternet Arşivi'nde de hiçbir şey yoktu.
Ancak bu arama ipucuyla bir şansınız olabilir. Prenses'in hesabının web adresi Instagram.com/tessy_de_luxembourgoldu. İnsanlar bu bağlantıya bakmış (1) veya içeriği yeniden yayınlamış ve orijinal kaynağa atfetmiş olabilir. Her durumda, bağlantının ortaya çıkıp çıkmadığını görmek için Instagram'daki her şeyi (2) hariç tutmamız gerekir.
Bu yöntem işe yaradı. Princess'in tasarımcısı bu fotoğrafı yayınladı:
5. Eksik içerik bulma (2)
Çevrimiçi içerik tamamen kaldırılabilir, ancak web siteleri yeniden tasarlandığında veya taşındığında genellikle konum değiştirir. "Ölü bağlantı" olarak adlandırılan bu olgu, eski fotoğraf veya videolara erişimi zorlaştırıyor.
Bir süre önce, 2011 yılından önce Irak'ta yapılan sondaj ihaleleriyle ilgili belgelere ve bir petrol şirketinin logosuna ulaşmak istedim. Sorun, bildiğim tek site olan http://www.noc.oil.gov.iq'un 2012'de açılmış olmasıydı.
Bağlantının 2012 veya öncesinde ne olduğunu nasıl bulabilirdim? Wayback Machine'de "iraq northern oil company site:iq" araması yardımcı oldu. Archive.org'un arka kapısı bir konuda çok iyi: artık yayında olmayan bir web sitesinin tam URL'sini tahmin etmenize yardımcı oluyor. Web sitesinin iki eski sürümünü sağlamanın yanı sıra, her site için kaç belge, fotoğraf ve ses dosyasının kaydedildiğini de gösterir.
6. Nerede olduğunuzu bilme sanatı
Şüpheli videoların yerini tespit etmek zor olabilir. Bu tür video kayıtlarını panoramik fotoğraflara dönüştüren ve daha sonra Google Earth üzerinde bir yolculuğa çıkabileceğiniz eski bir araç olan Hugin'i seviyorum. Bu süreci "Bilgi savaşı cephesinden" başlıklı yazımda ayrıntılı olarak anlattım.
Coğrafi konum belirleme becerilerini öğrenmek istiyorsanız Geoguessr veya First Draft News'e göz atın. Ayrıca Eliot Higgins'in "Google Earth ile Doğrulama ve Coğrafi Konum Belirleme İpuçları ve Sırları" başlıklı yazısını da okuyun.
7. Metadata
Bir fotoğraf hakkında daha fazla bilgi edinmek için mükemmel bir araç Imgops'tur. Bu araç olası GPS koordinatlarını, yayınlanma tarihini, fotoğrafın çekildiği tarihi ve çok daha fazlasını gösterir.
Meta verilerin gösterdiği zaman dilimini anlamak çok önemlidir. Hollanda gazetesi NRC, aşağıdaki unutulmaz fotoğrafın (Usame bin Ladin'i öldürme görevi sırasında Beyaz Saray Durum Odası'ndan) olaydan beş saat önce çekildiğine dair bir düzeltme yayınlamak zorunda kaldı. Gazeteciler tarih damgasını yanlış anlamışlardı.
8. Photoshoplanmış mı, Photoshoplanmamış mı?
Yeni fotoğraflar bile Photoshop'ta biraz değiştirilir. Izitru, ağır düzenleme yapıldığını gösteren kalıpları tespit eder. Ne yazık ki, fotoğrafınız kameradan alınan orijinal fotoğraf değilse, araç onu şüpheli olarak işaretleyecektir. FotoForensics daha ayrıntılı çalışır (sitenin Sıkça Sorulan Sorular bölümüne bakın) ve genellikle en ağır şekilde düzenlenmiş fotoğrafları kolaylıkla bulur.
9. Saatlerce süren video kayıtlarını işleme
Geçenlerde birisinin "mücahit" kelimesini kullanıp kullanmadığını öğrenmek için dört saatlik YouTube videosu izlemem gerekti. Sorun şu ki bunu yapmak için sadece bir saatim vardı. Bu zaman kısıtlamasını YouTube kanalını 4kdownload adlı ücretsiz bir araçla indirerek aştım. 4 saatlik videoyu sadece 23 dakikada indirdim.
Soundbite ses ve video dosyalarındaki kelimeleri veya cümleleri bulabiliyor. Dört saatlik YouTube videosunu sadece 10 dakika içinde işledi ve bana istediğim anahtar kelimeyi kullanarak arama yapmak için zaman bıraktı. Klipte kelime her kullanıldığında, bana kelimenin tam olarak kullanıldığı anı gösterdi. Aşağıda bu aracın aradığım kelimeyi nasıl tespit ettiğini görebilirsiniz:
Yanlış bilgiler hızla yayılırken, gerçeğe ulaşmak daha da önemli hale geliyor
🔔 Onaylanmış bilgiler için bildirimleri açın
Bu içerik Teyit tarafından çevrilmiştir.
Tercüme eden Emek Akman
Kapak Resmi: Doğruluk Kontrol Günü
İnternette gördüğünüz fotoğraf ve videoları doğrulamak için 9 ipucunu araştırın
Her gün milyonlarca bilgi internete yükleniyor. Çevrimiçi belgelerin zenginliği, her konuda yeni şeyler keşfetmemizi ve doğrulamamızı sağlıyor.
5 Nisan 2017 07:56 – 6 dakika oku
*Bu içerik ilk kez Doğruluk Kontrol Günü Emek Akman tarafından Teyit için çevrilmiş ve 2 Nisan 2017 tarihinde yayınlanmıştır.
Her gün milyonlarca fotoğraf ve video internete yükleniyor. Çevrimiçi belgelerin zenginliği, her şey hakkında yeni şeyler keşfetmemizi ve doğrulamamızı sağlıyor. Ancak bu zenginlik bizi yanlış yollara da sürükleyebilir. Basit bir arama, ilgili bir fotoğraf veya videoyu bulmak için her zaman yeterli değildir. İşte biraz daha kapsamlı arama yapmanıza yardımcı olacak dokuz ipucu:
Videoları tersten arayın
Herhangi bir haberin üzerinden geçmek istemediğim için, herhangi bir fotoğraf hakkındaki gerçeği ya da fotoğrafın ne zaman ve nerede çekildiğini nasıl öğrenebileceğinizi açıklayacağım. Bu şekilde yapılan araştırmalar, fotoğrafın El Nusra Cephesi savaşçılarının bir seyir füzesiyle öldürüldüğü Kafr Deryan köyünden olabileceğini gösterdi.
Bu içerik Teyit tarafından tercüme edilmiştir.
Google'da arama
Öncelikle buraya tıklayarak Google Görseller sayfasına girelim. Açılan sayfada Google Görseller arama sayfası karşımıza çıkıyor, herhangi bir konu değil fotoğraf araması yapacağımız için arama kutusunun yanındaki kamera simgesine tıklayalım. Yukarıdaki görselde belirtilen yere tıkladığınızda açılan kutuda 2 seçenek olacak.
1. Görsel URL'sini yapıştırın
Bu seçenekte tarayıcıda açtığınız fotoğrafın adresini buraya yapıştırarak Google'da arama yapabilirsiniz.
2. Resim Yükle
Bu seçenekte bilgisayarınıza indirdiğiniz fotoğrafı "Gözat" diyerek seçmeniz yeterlidir. Arama yaptıktan sonra açılan sayfada fotoğrafın yer aldığı sayfalar karşınıza çıkacak ya da diğer boyutları görmek için fotoğrafın yanındaki tüm boyutlara tıklayabilirsiniz.
Tamam:
