DNS Nedir? Nasıl Çalışır ve Ne İşe Yarar?
Arpanet üzerinde TCP IP kullanımına paralel olarak meydana gelen bağlantı patlaması, isim çözümlemesi ve her bilgisayara benzersiz bir isim atanması için birçok sunucu ile ilgili sorunlar yaşandı.
DNS Nedir? Ne İşe Yarar?
DNS, "Domain Name System" teriminin kısaltmasıdır. Söz konusu terimin Türkçe karşılığı ise "alan adlandırma sistemi "dir. Bir başka deyişle; "DNS internetin telefon rehberidir". DNS, isimleri IP'lere dönüştürmek için kullanılan ve 256 karaktere kadar büyüyebilen bir sistemdir. Host, cihazın adını ve internet "domain "ini gösterir. DNS, bilgisayarlarla veya bilgisayar sistemleriyle çalışan cihazların IP'lerini çözümleyerek birbirleriyle iletişim kurmalarını sağlar.
DNS Ne Anlama Gelir?
DNS son derece basit bir sistemle çalışır. Sistem makinelerin birbirleri ile etkileşime geçmesini sağlar. IP adreslerinin günlük hayatta hatırlanması kolay olmadığından, bunun yerine alan adlandırma sistemi kullanılır.
DNS'in temel amacı ağ üzerindeki IP numaraları ve alan adları ile ilgili sorulara cevap vermektir. Bu amaçla yaygın olarak kullanılan BIND yazılımından yararlanılır. Kullanıcı bir siteye erişmek istediğinde, DNS bir sitenin İnternet'in hangi bölgesinde bulunduğunu bulmayı kolaylaştırır. Bu sayede pratik bir şekilde erişim sağlayabilirsiniz.
DNS ne anlama geliyor?
DNS, "alan adlandırma alanı" anlamına gelir. Terim, İngilizce "Domain Name System" ifadesinin baş harfleri ile temsil edilir. Süreç içerisinde başka önemli gelişmeler yaşanmış olsa da DNS ilk kullanılmaya başlandığından beri bu isim sürekli olarak kullanılmaktadır.
DNS Sunucusu Nedir?
DNS sunucusu, DNS sisteminin çalıştırıldığı mekanizmaya verilen isimdir. Yani web adresini IP adresine çeviren ana internet unsurudur.
Bazen bir cihaz internete bağlandığında web sitesine ulaşılamaz. Bu durumda internet kullanıcısı DNS hatası uyarısı alır. Bilgisayarınızda DNS ayarlarınız doğru yapılmış olsa bile bu uyarıyı alabilirsiniz. Her işletim sisteminde bu sorunla karşılaşabilirsiniz. Bu nedenle "DNS sunucusu yanıt vermiyor" uyarısı kullanıcının en sık karşılaşabileceği uyarılardan biridir. Bu uyarıyı aldığınızda yapmanız gereken ilk şey internet bağlantısında bir sorun olup olmadığını araştırmak olmalıdır. Bu kapsamda izleyeceğiniz adımları şu şekilde sıralayabiliriz:
Ağ merkezi bölümüne gidin.
Bu sayfada "sorun giderme" seçeneğine tıklayın.
Karşınıza çıkan sayfada internet bağlantılarını seçin.
İnternet bağlantısında sorun giderme seçeneğine tıklayın.
Cihazın sorun giderme testini tamamlamasını bekleyin ve internet bağlantısının kullanılabilir olup olmadığını tekrar kontrol edin.
"DNS sunucusu yanıt vermiyor" uyarısının yaygın nedenlerini şu şekilde sıralayabiliriz:
İnternet servis sağlayıcısı ile ilgili sorunlar,
TPC, IP veya DHCP sistemleri arızalıdır,
Yönlendirici veya modem arızalı.
DNS Adresi Nedir?
DNS, İnternet üzerindeki her bir etki alanını adlandıran ve birbirine bağlayan sistemdir. Ağı oluşturan her birimin kendi IP adresi vardır. Kullanıcı herhangi bir internet sitesine girdiğinde bu IP adresleri ile bağlanır. Kullanıcı her sitenin IP adresini ezberleyemeyeceği için web sitelerinin isimleri ile bağlanır. Site adresleri tarayıcıya yazıldıktan sonra, sunucu bağlantı kurmak için IP adresini kullanır.
DNS nasıl çalışır?
DNS sistemi, sunucular ve çözümleyiciler olarak adlandırılan iki faktör tarafından işletilir. İsim sunucuları IP adres bilgilerini depolar. Çözümleyiciler ise DNS talep eden ekipmanlardır. Çözümleyiciler DNS sunucularını ve sunucuların adreslerini içerir. Bir çözümleyici bir bilgisayar adına karşılık gelen bir IP adresi bulmak istediğinde, sunucuya yönlendirilir.
İnternet adresleri öncelikle ülkelere göre sınıflandırılır. Ülkemizdeki web sitelerinin sonundaki TR bu sınıflandırmayı ifade eder. Her ülkenin kendi sınıflandırma sembolü vardır. Sadece Amerika Birleşik Devletleri bir istisnadır. Bunun nedeni DNS'in Amerika'da geliştirilmiş olmasıdır. Sınıflandırılmış web siteleri "com", "gov", "edu" vb. olarak alt bölümlere ayrılır. Bu ifadelerin anlamlarını aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
com : İngilizce "commercial" kelimesinin kısaltmasıdır. Ticari kuruluş olan web sitelerini belirtir.
org : İngilizce "organization" kelimesinden gelmektedir. Ticari olmayan kuruluşları temsil eder.
mil : İngilizce "military" kelimesinin kısaltmasından türetilmiştir. Askeri kurum sitelerini gösterir.
gov : İngilizce "government" kelimesinin kısaltmasıdır. Devlete bağlı olarak faaliyet gösteren web siteleri için kullanılır.
edu : İngilizce "education" kelimesinden gelir. Eğitim kuruluşlarını ifade eder.
net : "Network" kelimesinden türetilmiştir ve uluslararası faaliyet alanı olan kuruluşları ifade eder.
Alan adları belirlenmiş kurallar çerçevesinde verilir. Herkes istediği alan adını kullanamaz.
DNS Nasıl Değiştirilir?
İnternet kullanıcıları mevcut DNS ayarları ile internette istedikleri her web sitesine erişemezler. Bu sebeple bilgisayarın ya da telefonun IP adresini değiştirmek isteyebilirler. Android, iOS ve Windows işletim sistemlerinin her birinde DNS değiştirme işlemi farklı şekillerde yapılmaktadır. Aşağıda Android işletim sisteminde DNS değiştirme işleminin nasıl yapıldığını bulabilirsiniz:
Ayarlar menüsüne gidin, Bağlantılar'ı seçin ve ardından Wi-Fi'ye tıklayın.
Bağlı olduğunuz ağ seçeneğinin adını basılı tutun ve "ağı değiştir" seçeneğini seçin.
Burada "gelişmiş ayarları göster" seçeneğini göreceksiniz. Bu sekmeye tıklayın.
Karşınıza çıkan ekranda "statik" alternatifini seçin.
DNS1 ve DNS 2'ye seçtiğiniz DNS sunucularını girin.
Seçimlerinizi kaydedin ve menüden çıkın. Bu işlemin sonunda DNS'niz değişmiş olacaktır.
Kullanıcının DNS değiştirmek için belirli sebepleri olabilir. Dilerseniz DNS değiştirmeye neden ihtiyaç duyulduğunu kısaca açıklayalım:
Hız ve Güvenliği Artırmak: Ulaşmak istediğiniz web sitesine hızlı ve güvenli bir şekilde erişmek istediğinizde DNS değişikliği yapabilirsiniz. Bu sayede bulut depolama alanlarına yapılabilecek olası saldırılardan etkilenmemiş olursunuz. Ayrıca performans düşüşlerini de hissetmezsiniz.
Web Sitesi Kontrolü: DNS kayıtlarından belirli içerikler engellenebilir. Ülkemizde interneti BTK (Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu) yönetmektedir. Mahkeme kararı ile DNS sistemi kullanılarak İnternet sitelerine erişim kısıtlanabilir.
DNS Ne İşe Yarar?
İnternet arama motorlarında herhangi bir arama yaptığınızda bu aramaya karşılık gelen IP adresini bulmak DNS'in görevidir. Kısacası DNS, internette arama yaptığınızda bu aramanın sistem tarafından anlaşılabilir olmasını sağlayan mekanizmanın adıdır. DNS tüm IP adreslerini saklar. Karmaşık sayıları aranan web adresi ile eşleştirir. Alan adları DNS sistemi içinde yer alır. DNS'e bir istek geldiğinde istenilen adrese gerekli yönlendirme yapılır. DNS, sunuculardan dolayı kullanıcının isteklerine geç cevap veriyorsa DNS adresini değiştirmek gerekebilir. İnternet bağlantı hızı DNS adreslerine göre belirlenir. Hızın düşmesinden dolayı DNS ayarlarında bazı ayarlamalar yapılabilir.
DNS için Gerekli Dosya Türleri Nelerdir?
DNS'de kullanılan bir takım dosya türleri vardır. Bu dosya türleri olmadan DNS'i çalıştıramazsınız. Bu dosya türlerini aşağıda bulabilirsiniz.
boot : bu dosya türü DNS başladığında okunan ilk dosyadır.
local : bu dosya türü makinenin işaret ettiği adresi etkin bir şekilde çözümlemek için kullanılır.
ca : bu dosya türü, kök sunucu olarak adlandırılan sunucuların adreslerini tutan "named.ca" dosyasıdır.
hosts : DNS etki alanında çalışan tüm makinelerin adreslerini tutan dosya türü "named.hosts" dosyasıdır.
reverse : "named.reverse" dosyası, "named.hosts" dosyasında saklanan IP adreslerini makinenin adına ters çevirmek için kullanılır.
DNS Geçmişi
1984 yılına kadar bilgisayarlarda DNS yoktu. Bu tarihten önce benzer bir işlem "HOSTS" adı verilen bir metin dosyası ile gerçekleştiriliyordu. Dünyadaki bilgisayar sayısı arttıkça, "HOSTS" üzerinde depolanan bilgisayar dosyaları da devasa boyutlara ulaştı. Bu sistemin bir diğer zorluğu da her bilgisayara farklı bir isim verilmek zorunda kalınmasıydı. Sistemi sürekli güncel tutmak mümkün değildi. Bu durum, bu alanda bir dizi gelişmeye yol açtı.
Bu nedenle, bu sorunların üstesinden gelmek için DNS geliştirilmiştir. DNS sadece veri tabanını karmaşık hale getirmekle kalmadı, aynı zamanda bilgisayarların hiyerarşik bir yapıya sahip olmasına da yol açtı. Bu yapı şu şekilde sağlandı: Bilgisayarlar bulundukları yere göre kategorize ediliyordu. Örneğin Türkiye'deki bir bilgisayar Türkiye'nin DNS sunucusu tarafından kaydediliyordu. Bu sayede internette aktif olan tüm sistemlerin kaydının tek bir merkezde tutulması ihtiyacı ortadan kalktı. Bu sistem gelişmeye devam ediyor ve bugün
DNS Nedir? Ne İşe Yarar?
DNS, "Alan Adı Sistemi" anlamına gelmektedir. Söz konusu terimin Türkçe karşılığı ise "alan adlandırma sistemi "dir. Başka bir deyişle; "DNS internetin telefon rehberidir". DNS, isimleri IP'lere dönüştüren bir sistemdir ve 256 karaktere kadar büyüyebilir. Host, cihazın adını ve internet "domain "ini gösterir. DNS, bilgisayarlarla veya bilgisayar sistemleriyle çalışan cihazların IP'lerini çözümleyerek birbirleriyle iletişim kurmalarını sağlar.
DNS Nasıl Değiştirilir?
En önemlisi, insanlar tarafından kolayca ezberlenen alan adlarını, dünya çapındaki bilgisayar hizmetleri ve cihazları için gerekli olan sayısal IP adreslerine çevirir. DNS, İngilizce Alan Adı Sistemi, bilgisayarlar, hizmetler, İnternet veya İnternet alanını bölümlere ayırmaya, bölümleri adlandırmaya ve bölümler arasındaki iletişimi düzenlemeye yarayan özel bir ağa bağlı herhangi bir kaynak için hiyerarşik dağıtılmış bir adlandırma sistemidir.
İnternet kullanıcıları mevcut DNS ayarları ile İnternet üzerinde istedikleri her web sitesine erişemezler. Bu nedenle bilgisayarlarının ya da telefonlarının IP adresini değiştirmek isteyebilirler. Android, iOS ve Windows işletim sistemlerinin her birinde DNS değiştirme işlemi farklı şekillerde yapılır. Aşağıda Android işletim sisteminde DNS'in nasıl değiştirileceğini bulabilirsiniz:
DNS nedir?
İnternet ağını oluşturan her birimin kendine ait bir IP adresi vardır. Bu IP adresleri kullanıcı kullanımı için www.site_ismi.com gibi hatırlanması kolay adreslere indirgenir. DNS sunucuları internet adreslerinin IP adresi eşdeğerini depolar.
Katılımcı kuruluşların her birine atanan alan adları çeşitli bilgileri ilişkilendirir. En önemlisi, insanlar tarafından kolayca ezberlenen alan adlarını, dünya çapındaki bilgisayar hizmetleri ve cihazları için gerekli olan sayısal IP adreslerine çevirir (dönüştürür). DNS, çoğu İnternet hizmetinin işlevselliği için önemli bir bileşendir çünkü İnternet'in temel idari hizmetidir.
1970'lerde ArpaNet günümüz ağlarıyla kıyaslanamayacak kadar küçüktü ve sadece birkaç yüz sisteme hizmet veriyordu. O zamanlar isimlendirme sorunu, isimlendirme için tek bir nokta dosyasının olması ve diğer tüm sistemlerin bu dosyayı kendi taraflarında periyodik olarak güncellemesiyle çözülmüştü.
Adres-isim tanımları HOSTS.TXT dosyası SRI tarafından SRI-NIC (Stanford Araştırma Enstitüsü – Ağ Bilgi Merkezi) adlı bir bilgisayarda tutulmuştur. Bu dosya, her adres bir isme karşılık gelecek şekilde düzenlenmiştir. Arpanet üzerindeki yeni isim tanımlamaları ve değişiklikler SRI'ye gönderilen e-postalar aracılığıyla yapılıyordu. HOSTS.TXT'nin kopyası Dosya Aktarım Protokolü ile alınıyordu.
Arpanet'te TCP/IP'nin kullanılmasına paralel olarak, bağlantılarda bir patlama, isim çözümlemesi için çok sayıda sunucu ve her bilgisayara benzersiz bir isim atama sorunları ortaya çıktı. Buna ek olarak, sadece isim çözümlemesi için büyük miktarda bant genişliği tüketiliyordu. Buna rağmen, kullanılan isim veritabanlarının uyumlu olmasını sağlamak her zaman mümkün olmuyordu.
Bu durumun ortaya çıkmasının ardından Arpanet daha ölçeklenebilir bir isim çözümleme çerçevesi araştırmaya başladı. Bu görev Paul Mockapetris'e verildi. 1984 yılında Mockapetris, Alan Adı Sistemini (DNS) tanımlayan RFC 882 ve RFC 883'ü yayınladı. Bunlar daha sonra hala geçerli olan RFC 1034 ve RFC 1035 tarafından güncellendi.
DNS, sunucular ve çözümleyiciler olarak adlandırılan faktörler arasında çalışır. Burada sunucular IP adres bilgilerini tutarlar. Çözümleyiciler ise DNS talebinde bulunurlar. Kayıtlar DNS veritabanına manuel olarak girilir. Bunlar önce ülkelere sonra da diğer alt bölümlere ayrılır. Türkiye için "tr" ve Birleşik Krallık için "uk" gibi. Daha sonra üst seviye alan adlarına ayrılırlar. Örneğin; ticari kuruluşlar için ".com", devlet kuruluşları için ".gov", eğitim kurumları için ".edu". ABD dışındaki tüm ülkelerin kendi kodları vardır ve alt alan adları bu kodla biter. ABD bu sistemin mucidi olduğu için ülke kodu kullanmamaktadır. Türkiye'de bir devlet kurumu ".gov.tr" ile biter. Her ülke kendi ISO3166 kodu ile biter. Yani alan adlarının belli bir kuralı vardır, isteyen istediği alan adını alamaz.
Tamam:
